نقش ترموستات در ماشین چیست؟
همه می‌دانند که یک موتور برای کار با عملکرد مطلوب باید در دمای مساعد کار کند. یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌هایی که عملکرد اوج موتور را کنترل می‌کند ترموستات است؛ این قطعه بخش جدایی ناپذیر از سیستم خنک کننده‌ی اتومبیل است. موضوع ناراحت کننده این است که بسیاری از دارندگان تازه کار وسایل‌نقلیه از این مؤلفه اطلاع ندارند ؛همچنین رانندگان با‌تجربه هم وجود دارند که می‌دانند این قطعه چیست اما نمی‌دانند چگونه کار می‌کند. این مقاله به شما کمک می‌کند تا اطلاعات بیشتری نسبت به این جزء سیستم خنک کننده‌ی موتور خود به‌دست آورید.
ترموستات اتومبیل چیست؟
موتور‌های اتومبیل مدرن برای عملکرد بهینه در محدوده مشخصی از دما کار می‌کنند؛ این دما می‌تواند بین ۱۹۵ تا ۲۲۰ درجه فارنهایت باشد. ترموستات به موتور کمک می کند تا دمای مؤثر خود را در این محدوده حفظ کند.
ترموستات اتومبیل وسیله ای کوچک است که بین رادیاتور و موتور ماشین قرار می‌گیرد. عملکرد اصلی آن تنظیم جریان مایع خنک کننده موتور، از موتور به رادیاتور است. با بسته شدن ترموستات، مایع خنک کننده موتور نمی تواند وارد رادیاتور شود که این اتفاق می‌تواند منجر به افزایش سریع دمای موتور شود. هنگام باز شدن، مایع خنک کننده موتور در رادیاتور جریان می‌یابد که گرما را از بین می‌برد و مایع خنک کننده فعلی را خنک می کند.
می‌توانید ترموستات اتومبیل را به عنوان دریچه دروازه در نظر بگیرید که جریان مایع خنک کننده از موتور در جهت رادیاتور را مسدود می‌کند. این اتفاق بستگی به دمای غالب موتور دارد؛ به عنوان مثال اگر موتور گرم یا به اندازه کافی داغ باشد، ترموستات خود را باز می‌کند تا جریان خنک کننده جریان یابد و اگر موتور سرد باشد، ترموستات بسته می‌شود.
ترموستات و سیستم خنک کننده خودرو
سیستم خنک کننده خودرو امکان حفظ دمای مطلوب و مؤثر موتور را فراهم می‌آورد؛ این عمل مانع از گرم شدن بیش از حد موتور می‌شود که می‌تواند صدمات جبران ناپذیری به خود موتور وارد کند. خنک کننده در داخل موتور گردش می کند و گرمای اضافی را جذب می‌کند؛ این مایع خنک کننده گرم به رادیاتور بازمی‌گردد تا از گرمای اضافی قبل از گردش مجدد در موتور رها شود.
ترموستات خودرو بین موتور و رادیاتور قرار دارد؛ اگر موتور هنوز گرم نشده باشد خنک کننده ای که در موتور گردش می کند نیز به اندازه کافی گرم نیست و دیگر نیازی به انتقال مایع خنک کننده به رادیاتور برای رهایی از گرما نیست. این مسئولیت اصلی ترموستات است؛ همچنین مانع از جریان مایع خنک کننده از موتور به رادیاتور می‌شود و به موتور اجازه می‌دهد که خیلی سریع‌تر به دمای کار خود برسد.
هنگامی که موتور به دمای کار خود رسید، ترموستات باز می شود تا جریان مایع خنک کننده "گرم" در رادیاتور فراهم شود؛ این عمل باعث می‌شود تا گرما از بین برود و دمای خنک کننده پایین بیاید. در ادامه مایع خنک کننده در موتور چرخش می‌یابد.
سعی کنید موتور را بدون ترموستات تصور کنید؛ وقتی سعی می‌کنید که ماشین را روشن کنید، مایع خنک کننده از پیش در رادیاتور جریان داشته است و موجب خنک نگهداشتن مایع می‌شود؛ بدان معنی که موتور می‌تواند به دمای مطلوب کار خود برسد. اگر سیستم تزریق سوخت الکترونیکی دارید، شاید کامپیوتر در تلاش باشد که سوخت بیشتری برای موتور ارسال و روند گرم شدن را تسریع کند. این فرایند می‌تواند به موضوعاتی در اقتصاد سوخت تبدیل شود.
ترموستات چگونه کار می‌کند؟
به بیان ساده تر، ترموستات اتومبیل با پاسخ به تغییر دمای خنک کننده موتور کار می‌کند. اگر خنک کننده موتور سرد باشد، ترموستات موقعیت بسته خود را حفظ می‌کند؛ هنگامی که خنک کننده موتور به اندازه کافی گرم باشد ترموستات باز می‌شود تا امکان انتقال خنک کننده به رادیاتور ایجاد شود. این مکانیسم بسیار ساده و در عین حال بسیار مؤثر است.
بنابراین چگونه ترموستات باز و بسته می‌شود؟
ترموستات حاوی استوانه‌ای پر از موم است. این سیلندر در قسمت موتور ترموستات قرار دارد؛ به‌طوری که تماس با خنک کننده‌ی در گردش را حفظ می کند. سیلندر همچنین دارای دریچه‌ای است که به یک میله وصل می شود و میله در مرکز استوانه به موم فشار وارد می‌کند.
با افزایش دمای موتور، دمای مایع خنک کننده نیز افزایش می‌یابد و باعث می‌شود موم به آرامی "ذوب" شود. موم در حال ذوب که میله را به سمت بیرون سوق می دهد گسترش می‌یابد؛ این حرکت بیرونی میله همان چیزی است که دریچه استوانه را باز می‌کند. خنک کننده هم اکنون می‌تواند به واسطه این دریچه‌ی باز شده در سلیندر، از طریق موتور به رادیاتور جریان یابد.
به این ترتیب، زمانی که موتور خود را در هنگام صبح زود روشن می کنید، ترموستات هنوز در حالت بسته قرار دارد و این امکان را ایجاد می‌کند تا موتور به سرعت گرم شود و به دمای کار خود برسد. به محض گرم شدن موتور، دمای خنک کننده موتور نیز افزایش می‌یابد؛ بدین‌وسیله موم را ذوب می‌کند و دریچه‌ای برای جریان مایع خنک کننده ایجاد می‌کند.
در حین کار عادی موتور، ترموستات هرگز کاملاً بسته یا باز نمی‌شود. حالت آن به وضعیت کارکرد موتور بستگی دارد. به خاطر داشته باشید که ترموستات مانند دریچه دروازه‌ای است که جریان مایع خنک کننده را از موتور به رادیاتور کنترل می‌کند و این به موتور کمک می کند تا در بهترین دمای ممکن عمل کند.
مفاهیم یاد شده می‌تواند پیامدهای قابل توجهی در عملکرد موتور داشته باشند. موتور با عملکرد مناسب به این معنی است که روغن موتور قادر است درعین‌حال که همه بخش‌های موتور را روغن کاری می‌کند، رسوبات مضر را هم پاک‌سازی نماید. این روند می‌تواند به کاهش انتشار گازهای مضر و همین‌طور بهبود مصرف سوخت منجر شود.
به همین دلیل است که ترموستات، جزئی جدایی ناپذیر از سلامت و ماندگاری موتور خودروی شما است.
چگونه بفهمید ترموستات اتومبیل خراب یا ناقص دارید؟
اکنون می‌دانیم ترموستات اتومبیل چیست و چگونه کار می‌کند. سوال مهم بعدی در جهت پرداختن به این موضوع است که چگونه متوجه می‌شویم ترموستات اتومبیل بد یا خراب داریم. در اینجا برخی از علائم رایج ترموستات خراب در اتومبیل شما آورده شده است.
گرمای بیش از حد موتور
اگر شیر ترموستات در حالت بسته گیر کند، مایع خنک کننده موتور داخل رادیاتور جریان نمی‌یابد؛ این امر از خنک شدن مایع داغ و بازگشت احتمالی مایع خنک شده به موتور جلوگیری می‌نماید. اگر موتور خود را بی وقفه روشن نگه دارید، خطر از بین رفتن آن را به معنای واقعی کلمه ایجاد می‌کنید.
البته گرمای بیش از حد موتور نیز می‌تواند به دلایل دیگر باشد؛ ممکن است به دلیل پایین بودن سطح خنک کننده یا پمپ آب ناقص باشد و همچنین شاید به دلیل وجود نشتی در سیستم خنک کننده باشد. رادیاتور همین‌طور می‌تواند گرفتگی یا نشت ایجاد کند؛ در حالی که دلایل مختلفی برای گرمای بیش از حد موتور شما وجود دارد، همیشه بهتر است که ترموستات ناقص یا خراب را به عنوان یکی از خرابی‌های احتمالی در نظر بگیرید.
گرمای زیاد موتور
اگر دریچه ترموستات در حالت باز گیر کند، یک خنک کننده موتور خواهید داشت که بدون توقف به رادیاتور سرازیر می‌شود؛ این بدان معنی است که موتور به مدت زمان بیشتری برای رسیدن به دمای کار خود احتیاج دارد. همچنین ممکن است برای حفظ دما در حد مطلوب مشکل داشته باشد.
در ادامه، این مشکل می‌تواند به کارآیی پایین روغن موتور شما منجر شود که این ضعف، خود فرسوده نمودن قطعات موتور را تسریع می‌کند. از طرف دیگر راندمان موتور را کاهش داده و منجر به ضعف مصرف سوخت می‌شود؛ البته می‌تواند به انتشار آلاینده گازی بیشتر در گذر زمان تعبیر شود.
نوسانات در دمای موتور
نوسانات دمای موتور تقریباً همیشه نشانگر مشکلی در ترموستات است؛ به این معنی که قرار نیست بسته یا باز شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که ترموستات در یک موقعیت واحد گیر نمی کند و این منجر به برداشت نادرست از دما می‌شود. حرکات نامنظم در شیر ترموستات می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در تنظیم جریان خنک کننده موتور شود.
عملکرد ضعیف موتور
ترموستات به موتور اجازه می دهد تا در دمای مطلوب کار کند؛ اگر به خوبی کار نکند، مشکلاتی در عملکرد موتور ایجاد می‌شود. یکی از بارزترین این تأثیرات، ضعف در مصرف سوخت است. موتور شما به هنگام کار با سیستم خنک کننده ناکارآمد، فشار زیادی را متحمل خواهد شد.
نحوه بررسی ترموستات ماشین
بررسی وضعیت ترموستات ماشین شما آسان است. هود اتومبیل خود را باز کرده و درپوش رادیاتور را بردارید. اتومبیل خود را روشن کنید و اجازه دهید موتور در حالت ساکن کار کند.
به داخل گردن پرکننده رادیاتور نگاه کنید و بررسی کنید که آیا می‌توانید مایع خنک کننده موتور را در رادیاتور مشاهده کنید. موتور خنک کننده را در رادیاتور مشاهده نمی کنید؛ چون موتور هنوز به دمای کار مطلوب خود نرسیده است. اگر خنک کننده را مشاهده کردید؛ یعنی شیر ترموستات در حال حاضر باز است و شاید بدان معنی است که دریچه ترموستات در حالت باز گیر کرده است.
اگر هیچ خنک کننده‌ای را نمی‌بینید، اجازه دهید موتور به دمای کار خود برسد. هنگام گرم شدن موتور، باید مایع خنک کننده را وارد رادیاتور کنید. اگر هنوز خنک کننده ای وارد رادیاتور نشده باشد و وسیله‌ی اندازه‌گیری دما در داشبورد شما در حال افزایش باشد، ممکن است سوپاپ ترموستات شما در حالت بسته گیر کرده باشد.
لطفا نظر بدهید